Anafylaxie

Wat is anafylaxie?

Anafylaxie is een levensbedreigende allergische reactie van het lichaam. De anafylactische shock kan binnen enkele minuten ontstaan. In de meeste gevallen treedt anafylaxie op binnen een uur na blootstelling aan een bepaalde stof waar iemand allergische voor is. Zelfs bij zeer kleine hoeveelheden. Anafylaxie is er in verschillende gradaties. Hoe sneller de reactie optreedt, hoe heftiger deze vaak is. 

Symptomen van anafylaxie

De symptomen van anafylaxie ontstaan door het immuunsysteem een grote hoeveelheid histamine aanmaakt. Er onstaat een ernstige allergische reactie. Door het aanmaken van histamine verwijden de bloedvaten, verhoogt de slijmproductie en kan er vernauwing in de luchtwegen ontstaan. Dit heeft invloed op verschillende organen. Onderstaande symptomen kunnen vervolgens zichtbaar worden. Echter komen niet alle genoemde klachten altijd voor. 

  • Huid: jeukende huid, roodheid, warm worden van de huid, galbulten en zwellingen
  • Neus/ogen: niezen, loopneus, verstopte neus, jeuk of branderige ogen
  • Mond/keel: moeite met slikken, zwelling van de tong, zwelling van gehemelte of keel
  • Maag/darm: misselijkheid, overgeven, buikkramp en diarree
  • Longen: benauwdheid/kortademigheid, piepende ademhaling, hoesten, slijmvorming of ademstilstand
  • Centraal zenuwstelsel: angst, duizeligheid, epileptische aanvallen, incontinentie of spierzwakte
  • Hart- en bloedvaten: hartritmestoornissen, bloeddrukdaling of zelfs hartstilstand

Anafylaxie kan levensbedreigend zijn

Zoals hierboven uit de symptomen blijkt kan anafylaxie levensbedreigend zijn. Vooral als de klachten betrekking hebben op luchtwegen en hart- en vaatstelsel. Bij kinderen met een onderliggende ziektebeeld (zoals bijvoorbeeld hartritmestoornissen of astma) is er een verhoogd risico op de heftigheid van anafylaxie. Ook gebruik van bepaalde medicijnen kunnen extra risico vormen voor een fatale afloop. 

Oorzaken anafylaxie

De meest voorkomende oorzaken van anafylaxie zijn voedselallergie; onder andere pinda’s, noten, zaden, vis, ei of koemelk, allergische reacties op insectengif of bepaalde geneesmiddelen. 

Laat mensen in je omgeving uit voorzorg weten wat ze moeten doen als je een anafylactische reactie hebt zodat ze hier rekening mee kunnen houden.


Wat moet je doen? Anafylaxie protocol / behandeling

Wat zijn de stappen van anafylaxie? Als je vermoed dat iemand een anafylactische reactie heeft, bel gelijk 112. Vermeld telefonisch dat het vermoedelijk om een allergische reactie gaat en geef aan wat je ziet. Het kan levensbedreigend zijn en de patient moet vaak zo snel mogelijk met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht worden. Leg de patient neer, zorg er zonodig voor dat de luchtwegen vrij zijn en stel indien mogelijk de familie op de hoogte.

Adrenaline bij anafylaxie, gebruik van EpiPen

Ook moet er direct gehandeld worden door het toedienen van Epinefrine (gebruik van adrenaline) in de dijbeenspier. Mensen met anafylaxie hebben vaak een adrenaline pen (EpiPen) bij zich. Snel toedienen van adrenaline zorgt er voor dat bloedvaten vernauwen en de bloeddruk weer stijgt. Dit kan van levensbelang zijn.

Meer informatie over anafylaxie kun je vinden op de website van Nederlands Anafylaxis Netwerk.